By Tess Holmgren
On Friday 17 May the Green Student Bootcamp Challenge takes place at Utrecht University in collaboration with Green Office Utrecht. This session takes us into the forest where we will explore the interconnected world of trees and mycelium with IVN & Fungi Factory.
IVN is a national Dutch nature education organisation that works to connect all generations to the wonder and joy of the natural world. Students will learn from Karin van Toor from IVN how they to make a ‘Tiny Forest‘ in their own back garden, on campus or in their neighbourhood. Karin is the first person in the Netherlands to plant a Tiny Forest in her back garden. She is passionate about the concept of Tiny Forests and the opportunities they create for healthier urban environments. In advance of our session at Utrecht University, I spoke with Karin and learned what students can expect from a Tiny Forest workshop…
Please tell us about your organisation, its inspiration and goals.
I volunteer with IVN which stands for In Voor Natuur, and our goal is to get people into nature so they can fully experience nature. Essentially, we want to bring nature closer to home. A tiny forest is a manmade forest about the size of a tennis court, densely planted with trees and plants indigenous to the area. The idea of a Tiny Forest was first inspired by Japanese tree expert Akira Miyawaki who devised a successful method of restoring indigenous forests and prevent land degradation. This idea was then translated by Shubhendu Sharma from India into an urban context. Daan Bleichrodt introduced the concept to the Netherlands, so children living in cities can experience nature more easily. Our hope is that Tiny Forests will bring people together. For this to be successful it is important for us to know when we plant a Tiny Forest that, firstly, it is wanted by the local community and secondly that there is a neighbourhood and/or school attached to it because this encourages a sense of custodianship. When people feel connected and responsible the space is used and cared for and so becomes a great place for people to connect to each other as well: it becomes an extension of their home, a starting point for a run, a place to have coffee, a place for children to learn and play.
Without revealing too much about what’s in store, what can we expect from your participation in this year’s Green Student Bootcamp Challenge?
A message about the ways in which we can all contribute to creating positive change. How we can all contribute something small for the better. It can be easy to feel overwhelmed when thinking about climate change, for instance, but I am hoping to show that small actions from many can amount to significant change.
What do you hope participating students will take away from the experience?
Hope. And also a sense that everybody can contribute something, that together we can do a lot when we come together.
How do you see our relationship with nature and with our environment?
We are nature – the grass and the flowers and the trees are our cousins, nephews and nieces. Also, I think we often forget that nature can survive without us but we cannot survive without nature, which is important and humbling to remember.
Has your work and/or research changed the way you lead your life? If so, how?
I was the first private person in the Netherlands to create a Tiny Forest in my back garden. When I first moved into my house there were only non-indigenous trees and not a lot of fauna. I wanted it to be biodiverse and more alive so when I was introduced to the idea of a Tiny Forest I was inspired and thought this seemed a simple way to make a big change. Now a few years later it’s full of life- there are surely 60 or more kinds of birds there. I wouldn’t necessarily say that volunteering for the IVN has changed my path per se, but it has inspired me to stay and continue on the same path I was already on.
What does healthy urban living mean to you?
Well firstly I do not live in the city, but I think in order to live healthily in the city we need to feel more. By that I mean we should live less in our heads and live more in our feelings, our sensations. If we really pay attention to how we feel we would quickly notice how bad it feels the take a breath after a diesel car passes and how much cooler the city is on a hot day because of the shade of the trees. If we were really in touch with these feelings, I think we would make healthier choices.
For information on the Green Student Bootcamp Challenge and how to join the Utrecht session, please see:
More information on Tiny forests can be found on IVN’s website at https://www.ivn.nl/tinyforest
Wat vinden wij van de plannen van de VU? Een tip van de sluier:
nee, we protesteren niét tegen het eindigen van ons contract. Ja,
we zetten ons wél in voor het behouden van dit unieke stukje
natuur.
Verklaring van Green Living Lab vrijwilligers
In de afgelopen week hebben mensen ons verteld dat we al wisten
dat we een tijdelijk contract hadden met de VU en dat het dus geen
verrassing is dat we zullen moeten vertrekken. Dat klopt. We wisten
dat we maar 2-3 jaar hadden om een impact te maken en om de
waarden van de natuur voor de gezondheid van lokale mensen en
een klimaatbestendig lokaal milieu aan te tonen.
Als vrijwilligers werkten we de laatste 4 jaar om VU-onderzoek te
faciliteren, om studentenorganisaties zoals de Green Office VU te
steunen, holistisch natuuronderwijs uit te voeren en om mensen in
verbinding te brengen met de natuur. Waarom? Omdat waardering
krijgen voor de natuur de eerste stap is naar een gezonde en
duurzame stad.
We werkten niet om een koepel op de VU-campus te behouden en
we hebben er daarom geen probleem mee dat ons contract eindigt.
Onze relatie met de VU is vanaf het begin al moeilijk geweest en wij
zullen daar meer over schrijven in de komende maanden, omdat
van onze ervaringen veel te leren valt. Hierbij willen we het dan ook
heel duidelijk maken dat er van ons uit geen protest of
tegenwerking is wat betreft het eindigen van ons contract. Maar wij
vinden het wel bizar dat de VU de kansen voor zo’n onschatbaar
stukje natuur op de VU-campus voor mensen en milieu niet ziet.
Ons verzoek is groter dan een contract met de VU, maar gaat over
ons aller contract met de natuur voor een duurzame en gezonde
stad.
Wat is er dan wel aan de hand?
De nieuwbouwplannen voor de VU zijn onderdeel van een groter
plan voor de ontwikkeling van de gehele Zuidas. Een ontwikkeling
waarbij 80% van de bomen zal verdwijnen. De overige 20% kan
blijven staan of wordt vervangen door jonge exemplaren die nog
geen impact kunnen maken op de leefbaarheid en verkoeling van
de omgeving.
Helaas gaf de gemeente de Almatuin schoolwerktuin vier jaar
geleden over naar de Vrije Universiteit (VU Amsterdam) zonder
rekening te houden met het unieke historische en culturele erfgoed
van de plek. Bovendien was er voor het toekennen van de
bouwbestemming geen effectbeoordeling uitgevoerd door de
gemeente om de leefbaarheid van het gebied te onderzoeken.
Geen toegang vanaf 1 oktober
Vanaf 1 oktober zal de toegang naar de hele BoeleGarden VU
inclusief het Green Living Lab terrein afgesloten zijn. De VU zegt
dat de bouw van een nieuw academisch gebouw op de zuidkant
van de tijdelijke parkeerplaats in 2019 zal beginnen en de locatie
van het Green Living Lab zal een plek voor bouwverkeer en
bouwketen worden. Er is een tijdelijk parkeerterrein aangelegd
naast de bouwlocatie die bij ingebruikname van de parkeergarage
onder het Nieuwe Universiteitsgebouw (nu.vu) overbodig zou zijn.
Waarom wordt die niet gebruikt voor de bouwketen en bouwverkeer?
Er is geen plan bekend om een gebouw op de Green Living Lab
locatie te bouwen, nu of in de toekomst. Waarom zou een
universiteit die zich bezighoudt met duurzaamheid en
maatschappelijke verantwoordelijkheid natuur opofferen voor iets
dat tamelijk makkelijk op een andere plek kan gebeuren?
Zijn jullie het ermee eens dat een universiteit met duurzaamheid als
een kernwaarde dit ook op alle niveaus in de praktijk moet
brengen?
Uitdagingen voor een klimaatbestendige stad
Afgelopen zomer was de warmste ooit. De Urban Heat Islands (2)
die hierbij ontstonden toonden aan dat Amsterdam verre van
weerbaar is tegen dit soort steeds vaker voorkomende extreme condities.
Ook op de Zuidas was de leefbaarheid zeer onaangenaam: veel medewerkers zochten de verkoeling tussen het
al weinig aanwezige groen. Het behoud van volwassen bomen in
de stad is onmisbaar voor een leefbare en gezonde stad.
Bovendien zal het steden miljarden besparen (3)
Wie is er verantwoordelijk voor de leefbaarheid van nieuwe
stadsontwikkelingen? Hoe kan met de wetenschappelijke kennis
van nu een stadsontwikkelingsplan zoals die van de Zuidas nog
steeds doorgang vinden? Wie betaald de rekening voor het verlies
van leefbaarheid en daarmee de gezondheid van
Amsterdammers?
Een kans voor een gezond Kenniskwartier
Er ligt hier een uitzonderlijke kans om de natuur een centrale rol te
geven in de infrastructuur van het toekomstige Kenniskwartier en
de groene stad Amsterdam. Groene projecten maken de stad van
Amsterdam heel mooi, maar als de natuur door stadsontwikkelaars
alleen een tijdelijke rol krijgt, zullen de bomen en natuur met de
grootste invloed op een leefbare stad helemaal verdwijnen.
Zolang de natuur alleen een aanvullende rol in stadsplanning heeft
kan een gezonde stad niet gerealiseerd worden. En dat is niet waar
we allemaal naar toe willen, toch?
Wij hebben nu weinig natuur in de stad en weinig ruimte om nieuwe
bomen te planten, maar ontwikkelingsplannen zoals die van de VU
om bomen te kappen en het laatste stukje groen in deze omgeving
tot bouwplaats maken gaat door.
De tijd voor slimme integratie met de natuur in de stad is
aangekomen! (4)
De integratie van natuur in de stad gebeurt steeds meer. Neem
bijvoorbeeld Londen, waar 40,000 bomen worden geplant om een
National Park City (5) te worden. Ook Amsterdammers hebben de
creativiteit en visie om een echte groene stad te maken. Hier zullen
alle Amsterdammers en bezoekers van profiteren!
Wat kunnen jullie doen om te helpen?
- Vraag aan de VU zelf wat de plannen zijn voor deze
bijzondere plek en hoe die in overeenstemming zijn met hun
duurzame beleid. - Vraag aan de gemeente waarom ze alleen een tijdelijke functie
voor groen in de Zuidas en in de stad ziet terwijl ze veel praten
over de rol van groen voor een leefbare stad. - Vraag aan de gemeente wie er verantwoordelijk is voor het
starten van stadsontwikkelingen waarin onvoldoende tot geen
rekening is gehouden met criteria voor een gezonde stad? En
waar zijn deze criteria te lezen? Deze bestaan wel, toch? Is de
verantwoordelijke ook aansprakelijk te stellen voor de
toenemende gezondheidskosten die door dit plan ontstaan?
Zo nee, waarom niet? - Vraag aan de gemeente of het de verantwoordelijkheid is van
de VU om zorg te dragen voor groenvoorzieningen die
onmisbaar zijn voor een leefbare stedelijke omgeving op het
Kenniskwartier? De VU was ook verantwoordelijk voor de
Hortus (nu Botanische Tuin Zuidas) maar bij de laatste
bezuinigingen hebben ze zich van die verantwoordelijkheid
onttrokken en is de toekomst van de al gehalveerde Hortus na
2022 ook onzeker. - Vraag aan politici en onze burgemeester: is de gezondheid
van Amsterdammers en bezoekers de belangrijkste pijler in de
stad van nu en de toekomst?
Wij moedigen mensen met visie voor een inclusievere, groenere en
gezondere wereld aan niet bang te zijn om hun meningen te uiten.
Het zou ambtenaren en woordvoerders van instellingen zoals de
VU meer werk geven om aan het publiek te antwoorden, maar we
denken dat dit helemaal OK is. En jullie?
Bronnen:
- http://www.groeneffect.nl/artikel/270818/een-bezoekje-aangroen-voor-je-dagelijkse-vitamine
- https://www.parool.nl/amsterdam/dit-zijn-de-warmste-plekkenvan-amsterdam~a4091427/
- https://www.reuters.com/article/us-global-climatechange-treesidUSKCN1B326Z
- https://www.weforum.org/agenda/2018/08/saplings-vie-with-skyscrapers-to-transform-london-horizon
- http://www.nationalparkcity.london/
Suddenly November brought much colder weather and with it the challenge of heating our dome sufficiently to enable our activities to continue in the dome during winter. We wanted to find a heating solution high in energy efficiency, that could be easily fitted with the interior of the dome, and that provided multiple functions, in line with the permaculture design principles of all of the Green Living Lab facilities.
In early 2016 we built the Green Living Lab biomeiler as an experiment, with the objective of heating the floor of our dome. A biomeiler is a large heap of wood chips with water pipe laid in the middle. As the wood chips break down, the water inside the pipe is heated by the heat of the natural composting process and this warm water is then transported under the floor of the dome via a pump. Our biomeiler is much smaller than other biomeilers due to limited space on location. Although our biomeiler reached a temperature of up to 70 degrees Celsius and could heat the floor of the dome, we needed additional heat to make the dome warm enough for our guests to feel comfortable.
We now have this additional heat solution in the form of an efficient Rocket Stove from the Rocket Stove Store, with a mass heating system built around the rocket stove.
-
- Our Rocket Stove was installed by Ed Koevoet
-
- Beautiful Welding by Master Builder Ed Koevoet!
-
- A Bench filled with Pebbles was Built around the Stove Exhaust Pipe
-
- The Finished Bench, by Rowin Snijder
-
- Cleaner Emissions from a Rocket Stove
-
- The Dome is Warm & Ready for a Training Session
-
- The Kindling Cracker: Ingenious Device for Low Maintenance Fire Wood
-
- Mr & Mrs Rocket Stove! Laureano Boerman & Anne-Kee Deelen
-
- The Dome is now Lovely & Warm on a Cold Winter’s Day
The Rocket Stove: the Wood Burning Stove with Optimum Efficiency
Laureano Boerman from Rocket Stove Store has been an pioneer of rocket stoves for home heating solutions for several years. He now imports the first professionally built, ready-to-use rocket stoves to the Netherlands, that come ready to be installed for use as stoves in private homes. A rocket stove is an efficient mass heater that uses small diameter wood fuel and works via the principle of double combustion. What’s that exactly? First of all wood is burned in a combustion chamber containing an insulated vertical chimney. As the wood burns steam is released and C02 gas is trapped in the vertical chamber. This gas is then also burned, increasing the overall heat efficiency of the rocket stove. This means almost complete combustion, using up to 35% less fuel than conventional stoves, as well as significantly reducing emissions.
For detailed info and illustrations on the workings of a Rocket Stove check out this link
Rocket Stove as a Mass Heater
Laureano brought us a beautiful Ramepa Rocket Stove that not only looks elegant, it is also odour free, giving the pleasure of having a fire in the home without emissions. He advised us to consider using the rocket stove in combination with a heat absorbing mass: a Rocket Mass Heater. Building a Rocket Mass Heater around the stove, where the stove exhaust pipes are installed in some form of heat absorbing mass, would trap heat and keep it inside the dome for longer. The mass heater would also continue to heat the dome after the fire has stopped, significantly reducing the amount of wood needed for fuel.
Laureano introduced us to Jason Learned of Nomad Farmers. Jason is a sustainable living systems expert experienced in installing rocket mass heaters worldwide. He is currently installing the new rocket stove at the beautiful KasKantine urban farm and restaurant in Amsterdam. Jason advised us on the best way to integrate the rocket stove with the dome and told us how the stove’s exhaust pipe could be laid horizontally along the interior wall of the dome, in order to extract more heat, before the smoke inside the pipe leaves the pipe via the chimney. He also advised us to think about how we could trap more heat inside the dome using a heat absorbing mass.
Creative Installation to Harness Heat
Our creative building wizard Rowin Snijder then began to develop a design to capture heat from the rocket stove pipe. We were really lucky that the talented master builder Ed Koevoet was available to install the rocket stove and did a beautiful job welding the stove exhaust pipe.
Rowin built a wooden bench around the stove exhaust pipe that transports smoke from the rocket stove, through the wall of the green slope on the outside of the dome, and into the chimney. The exhaust pipe inside the bench was encased with pebbles, as the combined surface area of these small stones provide a natural mass to transfer and store heat from the exhaust pipe. Rowin’s bench fits perfectly with the interior of the dome and provides a comfortable warm place for guests to sit and enjoy extra warmth while attending activities inside the dome.
Tips for Optimum Use
Laureano advised us on the correct way to make the fire inside the rocket stove, to ensure it heats up in the optimum way. It is important to make a vertical fire in the chamber with small, dry pieces of wood. To heat up quickly and evenly the small pieces of wood should be of a similar size. Instead of having to chop wood outside the dome with an axe in the cold weather Laureano came up with a solution, the Kindling Cracker. This handy device was invented by New Zealander Ayla Hutchinson for a school science project at the age of 13! It enables everyone, including kids, to break larger pieces of wood into the ideal size needed to fuel the rocket stove with minimum effort. Laureano is just beginning to import the Kindling Cracker to the Netherlands and they are now available to pre-order at the Rocket Stove Store.
The Heat Proof
Rocket Mass Heaters provide a highly efficient, clean and cheap heating solutions for homes. As the heat is absorbed into the mass (small pebbles in our case), as much heat from the exhaust pipe is extracted and captured as possible before it leaves the dome.
Another big advantage of using a mass heater is the type of heat emitted via conduction and radiation feels more pleasant than the convection heat of standard heating systems. The air inside the space is not dried out with a Rocket Mass Heater and the heat feels more natural and comfortable.
Laureano tested the temperature on several occasions with a digital laser thermometer, to ensure all was working in an optimum way. So far the temperature on top of the rocket stove has been recorded at over 350 degrees Celsius. At the point where the exhaust pipe exits the dome, the temperature of the pipe inside the bench is around 40 degrees Celsius. This tells us that most of the heat is successfully staying inside the dome. About 1 inch of pebbles heat up every hour, so the whole bench is warm to sit on by the end of a day’s use.
Just 1 hour after lighting the rocket stove the entire space inside the dome is heated nicely and the pebbles at the end of the bench closest to the rocket stove start to feel warm. We can heat a large kettle of water to make tea, make soup or pancakes on top of the rocket stove. Our guests can enjoy the heat anywhere inside the dome and also gather around the stove itself to enjoy the feeling of being close to around a fire and get a nice view of the flames.
The perfect recipe for cosiness!
So a big warm thank you to Laureano, Ann-Kee, Ed, Antony and Rowin for creating such a perfect solution for heating the dome and for making it possible for us to stay warm inside!
For information on rocket stoves and to contact Laureano for advice on models and installation, please see: www.rocketstove.store
Please mention that you heard about rocket stoves via the Green Living Lab!