Wat vinden wij van de plannen van de VU? Een tip van de sluier:
nee, we protesteren niét tegen het eindigen van ons contract. Ja,
we zetten ons wél in voor het behouden van dit unieke stukje
natuur.
Verklaring van Green Living Lab vrijwilligers
In de afgelopen week hebben mensen ons verteld dat we al wisten
dat we een tijdelijk contract hadden met de VU en dat het dus geen
verrassing is dat we zullen moeten vertrekken. Dat klopt. We wisten
dat we maar 2-3 jaar hadden om een impact te maken en om de
waarden van de natuur voor de gezondheid van lokale mensen en
een klimaatbestendig lokaal milieu aan te tonen.
Als vrijwilligers werkten we de laatste 4 jaar om VU-onderzoek te
faciliteren, om studentenorganisaties zoals de Green Office VU te
steunen, holistisch natuuronderwijs uit te voeren en om mensen in
verbinding te brengen met de natuur. Waarom? Omdat waardering
krijgen voor de natuur de eerste stap is naar een gezonde en
duurzame stad.
We werkten niet om een koepel op de VU-campus te behouden en
we hebben er daarom geen probleem mee dat ons contract eindigt.
Onze relatie met de VU is vanaf het begin al moeilijk geweest en wij
zullen daar meer over schrijven in de komende maanden, omdat
van onze ervaringen veel te leren valt. Hierbij willen we het dan ook
heel duidelijk maken dat er van ons uit geen protest of
tegenwerking is wat betreft het eindigen van ons contract. Maar wij
vinden het wel bizar dat de VU de kansen voor zo’n onschatbaar
stukje natuur op de VU-campus voor mensen en milieu niet ziet.
Ons verzoek is groter dan een contract met de VU, maar gaat over
ons aller contract met de natuur voor een duurzame en gezonde
stad.
Wat is er dan wel aan de hand?
De nieuwbouwplannen voor de VU zijn onderdeel van een groter
plan voor de ontwikkeling van de gehele Zuidas. Een ontwikkeling
waarbij 80% van de bomen zal verdwijnen. De overige 20% kan
blijven staan of wordt vervangen door jonge exemplaren die nog
geen impact kunnen maken op de leefbaarheid en verkoeling van
de omgeving.
Helaas gaf de gemeente de Almatuin schoolwerktuin vier jaar
geleden over naar de Vrije Universiteit (VU Amsterdam) zonder
rekening te houden met het unieke historische en culturele erfgoed
van de plek. Bovendien was er voor het toekennen van de
bouwbestemming geen effectbeoordeling uitgevoerd door de
gemeente om de leefbaarheid van het gebied te onderzoeken.
Geen toegang vanaf 1 oktober
Vanaf 1 oktober zal de toegang naar de hele BoeleGarden VU
inclusief het Green Living Lab terrein afgesloten zijn. De VU zegt
dat de bouw van een nieuw academisch gebouw op de zuidkant
van de tijdelijke parkeerplaats in 2019 zal beginnen en de locatie
van het Green Living Lab zal een plek voor bouwverkeer en
bouwketen worden. Er is een tijdelijk parkeerterrein aangelegd
naast de bouwlocatie die bij ingebruikname van de parkeergarage
onder het Nieuwe Universiteitsgebouw (nu.vu) overbodig zou zijn.
Waarom wordt die niet gebruikt voor de bouwketen en bouwverkeer?
Er is geen plan bekend om een gebouw op de Green Living Lab
locatie te bouwen, nu of in de toekomst. Waarom zou een
universiteit die zich bezighoudt met duurzaamheid en
maatschappelijke verantwoordelijkheid natuur opofferen voor iets
dat tamelijk makkelijk op een andere plek kan gebeuren?
Zijn jullie het ermee eens dat een universiteit met duurzaamheid als
een kernwaarde dit ook op alle niveaus in de praktijk moet
brengen?
Hoe kan je verwachten dat overheden luisteren naar
wetenschappers als de universiteit zelf al niet luistert naar de
conclusies uit de wetenschap? (1)
Uitdagingen voor een klimaatbestendige stad
Afgelopen zomer was de warmste ooit. De Urban Heat Islands (2)
die hierbij ontstonden toonden aan dat Amsterdam verre van
weerbaar is tegen dit soort steeds vaker voorkomende extreme condities.
Ook op de Zuidas was de leefbaarheid zeer onaangenaam: veel medewerkers zochten de verkoeling tussen het
al weinig aanwezige groen. Het behoud van volwassen bomen in
de stad is onmisbaar voor een leefbare en gezonde stad.
Bovendien zal het steden miljarden besparen (3)
Wie is er verantwoordelijk voor de leefbaarheid van nieuwe
stadsontwikkelingen? Hoe kan met de wetenschappelijke kennis
van nu een stadsontwikkelingsplan zoals die van de Zuidas nog
steeds doorgang vinden? Wie betaald de rekening voor het verlies
van leefbaarheid en daarmee de gezondheid van
Amsterdammers?
Een kans voor een gezond Kenniskwartier
Er ligt hier een uitzonderlijke kans om de natuur een centrale rol te
geven in de infrastructuur van het toekomstige Kenniskwartier en
de groene stad Amsterdam. Groene projecten maken de stad van
Amsterdam heel mooi, maar als de natuur door stadsontwikkelaars
alleen een tijdelijke rol krijgt, zullen de bomen en natuur met de
grootste invloed op een leefbare stad helemaal verdwijnen.
Zolang de natuur alleen een aanvullende rol in stadsplanning heeft
kan een gezonde stad niet gerealiseerd worden. En dat is niet waar
we allemaal naar toe willen, toch?
Wij hebben nu weinig natuur in de stad en weinig ruimte om nieuwe
bomen te planten, maar ontwikkelingsplannen zoals die van de VU
om bomen te kappen en het laatste stukje groen in deze omgeving
tot bouwplaats maken gaat door.
De tijd voor slimme integratie met de natuur in de stad is
aangekomen! (4)
De integratie van natuur in de stad gebeurt steeds meer. Neem
bijvoorbeeld Londen, waar 40,000 bomen worden geplant om een
National Park City (5) te worden. Ook Amsterdammers hebben de
creativiteit en visie om een echte groene stad te maken. Hier zullen
alle Amsterdammers en bezoekers van profiteren!
Wat kunnen jullie doen om te helpen?
- Vraag aan de VU zelf wat de plannen zijn voor deze
bijzondere plek en hoe die in overeenstemming zijn met hun
duurzame beleid.
- Vraag aan de gemeente waarom ze alleen een tijdelijke functie
voor groen in de Zuidas en in de stad ziet terwijl ze veel praten
over de rol van groen voor een leefbare stad.
- Vraag aan de gemeente wie er verantwoordelijk is voor het
starten van stadsontwikkelingen waarin onvoldoende tot geen
rekening is gehouden met criteria voor een gezonde stad? En
waar zijn deze criteria te lezen? Deze bestaan wel, toch? Is de
verantwoordelijke ook aansprakelijk te stellen voor de
toenemende gezondheidskosten die door dit plan ontstaan?
Zo nee, waarom niet?
- Vraag aan de gemeente of het de verantwoordelijkheid is van
de VU om zorg te dragen voor groenvoorzieningen die
onmisbaar zijn voor een leefbare stedelijke omgeving op het
Kenniskwartier? De VU was ook verantwoordelijk voor de
Hortus (nu Botanische Tuin Zuidas) maar bij de laatste
bezuinigingen hebben ze zich van die verantwoordelijkheid
onttrokken en is de toekomst van de al gehalveerde Hortus na
2022 ook onzeker.
- Vraag aan politici en onze burgemeester: is de gezondheid
van Amsterdammers en bezoekers de belangrijkste pijler in de
stad van nu en de toekomst?
Wij moedigen mensen met visie voor een inclusievere, groenere en
gezondere wereld aan niet bang te zijn om hun meningen te uiten.
Het zou ambtenaren en woordvoerders van instellingen zoals de
VU meer werk geven om aan het publiek te antwoorden, maar we
denken dat dit helemaal OK is. En jullie?
Bronnen:
- http://www.groeneffect.nl/artikel/270818/een-bezoekje-aangroen-voor-je-dagelijkse-vitamine
- https://www.parool.nl/amsterdam/dit-zijn-de-warmste-plekkenvan-amsterdam~a4091427/
- https://www.reuters.com/article/us-global-climatechange-treesidUSKCN1B326Z
- https://www.weforum.org/agenda/2018/08/saplings-vie-with-skyscrapers-to-transform-london-horizon
- http://www.nationalparkcity.london/
